ترجمه از امیرعباس خلیل‌نژاد هنرجوی مدرسه آرتسنس، ویراستاری از تیم تولید محتوای آرتسنس
عکاسی پرتره احتمالن یکی از پرطرفدار‌ترین ژانرهای عکاسی به حساب می‌آید چرا که همیشه مشاهده می‌کنیم که بسیاری از عکاسان در سرتاسر جهان به این نوع از عکاسی مشغولند. با این وجود، محبوبیت و نفوذ بالای این ژانر میان عکاسان حرفه‌ای و حتا غیرحرفه‌ای باعث بروز اشتباهات متداول زیادی در عکس‌های پرتر بسیاری از عکاسان شده است چون خیلی از آنها همان‌چیزی را که در آثار دیگران می‌بینند، تکرار می‌کنند و این خود باعث افزایش و تکرار بیشتر این اشتباهات می‌شود. بعضی از این اشتباهات مانند کافی نبودن تعداد عکس‌های یا تنوع نداشتن آنها بسیار پیش‌‌پاافتاده هستند و به سادگی می‌توان از انجام آنها اجتناب کرد اما در اثر سهل‌انگاری عکاسان اغلب نادیده گرفته می‌شوند و بعضی دیگر نیز مانند ضعف در ترکیب بندی یا فوکوس نامناسب و عمق میدان اشتباه از جمله ایراداتی هستند که شاید به دلیل کم اطلاعی و بی تجربگی عکاسان رخ می‌دهند. ما در این مقاله بعضی از این اشتباهات برشمرده شده و نکاتی در جهت تصحیح و اطمینان از عدم بروز پرتکرار آنها یا جلوگیری کامل از انجام آنها ارائه می‌کنیم. فراموش نکنید که
کلاس عکاسی پرتره مدرسه آرتسنس جاییست که شما به خوبی می‌توانید با اصول عکاسی پرتره آشنا شده و مسیر موفقیت را در این سبک جذاب عکاسی به سادگی طی کنید.
ضعف در ترکیب‌بندی
یکی از رایج‌ترین اشتباهات متداول در عکاسی پرتره بدون شک ترکیب‌بندی ضعیف عکس است. منظور از ترکیب‌بندی چگونگی بستن قاب پیش از گرفتن عکس در ذهن عکاس و همچنین در حین گرفتنِ عکس توسط او است. محل قرارگیری سوژه، مهارت عکاس یا مدل عکاسی بعضی از مواردی هستند که موجب ترکیب‌بندی ضعیف عکس پرتره می‌شوند. یکی از این اشتباهات که در این سبک از عکاسی بسیار متداول می‌باشد، قرار دادن فضای منفی زیاد بالای سر مدل در عکس است.
قرار دادن فضای منفی زیاد در بالای سر سوژه تنها در صورتی توجیه‌پذیر است که قصد داشته باشید در فتوشاپ آن را با گرافیک یا جلوه‌های بصری بخصوصی پر کنید و این هم برای عکاسی تبلیغاتی کاربرد دارد. در غیر این صورت اینکار کاملن بی‌فایده است و از تأثیرگذاری و جذابیت عکستان می‌کاهد. یکی دیگر از این اشتباهاتِ متدوال، قرار دادن سوژه در کناره‌ها یا نزدیک کناره‌های کادر است. در این حالت هم با قرار دادن سوژه در سمت راست یا چپِ کادر، فضای منفی بزرگی در عکس پدید می‌آید و تعادل بصری عکس را به هم می‌ریزد.
اگر یک عکاس تازه‌کار هستید در عکاسی پرتره باید همیشه قوانین کلاسیک ترکیب‌بندی مانند قانون یک‌سوم و بسیاری قانون‌های دیگر را در نظر داشته باشید و از آنها استفاده کنید. البته درنظر داشته باشید که در
کلاس ترکیب‌بندی در عکاسی مدرسه آرتسنس شما می‌توانید با به روزترین قوانین و اصول ترکیب‌بندی آشنا شوید.
فوکوس نبودن چشم‌ها
از آنجا که چشم‌ها دروازه‌ی رسیدن به روح افراد هستند، در بیشتر مواقع یکی از مهمترین نواحی سوژه در یک عکس پرتره به حساب می‌آیند و از همین رو باید به درستی و در وضوح کامل ثبت شوند. اگر چشم‌ها در فوکوس کامل نباشند و به شکلی محو ثبت شوند، بدون شک از کیفیت عکس پرتره کاسته شده و عکس، غیرحرفه‌ای به حساب خواهد آمد. پس شما در زمان عکاسی باید از قرار گرفتن نقاط فوکوس روی چشم‌های سوژه اطمینان حاصل کنید یعنی از هر راهی که می‌توانید می‌بایست برای رسیدن به حداکثر وضوح در چشم مدل استفاده کنید.
اگر در یک عکس پرتره چشم‌ها به درستی ثبت شده باشند، نه تنها بر زیبایی عکس افزوده می‌شود، بلکه توجه بیننده به میزان بسیار زیادی معطوف به سوژه خواهد شد. در
کلاس عکاسی مقدماتی مدرسه آرتسنس به خوبی می‌توانید با انواع روش‌های فوکوس کردن در زمان عکاسی آشنا شده و به‌خوبی بر روی اینکار مسلط شوید.
محو کردن بیش از حد پس‌زمینه
عکاسان دوست دارند سوژه خود را از محیط جدا کنند، اما جدا کردن بیش از حد سوژه از پس‌زمینه با استفاده از عمق میدان کم در زمان عکاسی، گاهی به زیبایی و جذابیت عکس پرتره‌ای که می‌گیریم آسیب می‌زند. استفاده از عمق میداهن کم و ایجاد پس‌زمینه محو همواره جذاب است، اما محوی بیش از حد پس زمینه در بسیاری از مواقع مطلوب نیست. شما باید سعی کنید با فوکوس مناسب درون قاب، هم پس‌زمینه را به میزان مناسب محو کنید، و هم وضوح (sharpness) سوژه را حفظ نمایید. اگر با لنز ۸۵ میلیمتری و حداقل دیافراگم f/1.2 یا لنز ۵۰ میلیمتری و حداقل دیافراگم f/1.8 عکاسی می‌کنید، بهتر است که دیافراگم لنزتان را در بازترین حالت خود (پایین‌ترین عدد دیافراگم) قرار ندهید. بلکه به جای اینکار بهتر است برای حفظ بخش‌هایی از پس‌زمینه از اعداد دیافراگمی مثل f/2.4 یا f/2.8 استفاده کنید.
کافی نبودن تعداد عکس‌ها از یک سوژه
بعضی از عکاسان بنا به عادت یا غرور کاذب در جلسه عکاسی از سوژه، تعداد کمی عکس می‌گیرند و قربانی این اشتباه رایج می‌شوند و یا گاهی اوقات برای شما هم پیش¬آمده باشد که بعد از گرفتن چند عکس از سوژه، با تماشای عکس‌ها در ال‌سی‌دی دوربین تصور می‌کنید عکس‌های مورد نظر خود را گرفته‌اید. اما در صورت انجام اینکار قطعن پس از پایان جلسه عکاسی و در زمان انتخاب عکس‌ها متوجه خواهید شد گزینه‌هایتان برای انتخاب از میانشان محدودند و احتمالن تعداد عکس‌های مشکل دارتان بیشتر از حدی بوده که تصورش را داشتید، چون در ال‌سی‌دی دوربین همه جزییات به خوبی قابل مشاهده نیستند.
این موضوع در مرحله‌ی ویرایش عکس‌ها کلافه‌کننده خواهد بود چرا که گزینه‌های شما مدام کم‌تر و کم‌تر شده و مجبور خواهید بود عکس خود را از میان تعدادی محدود انتخاب کنید، که گاهی این اتفاق نارضایتی مشتری (کارفرما) را نیز به همراه دارد.
مشتری‌ها (کارفرمایان) ممکن است از شما انتظار تعدادی معین از عکس‌های متنوع و ویرایش‌شده را داشته باشند. اما وقتی تعداد عکس‌هایی که از سوژه گرفته‌اید کافی نباشند، ناچار خواهید بود عکس‌هایی بسیار شبیه به هم را به آنها ارائه کنید. پیشنهاد می‌شود در زمان عکاسی صبر و حوصله از خود نشان داده و عکس‌های زیادی بگیرید تا در مرحله انتخاب بهترین عکس‌ها برای ارائه، طیفی از گزینه‌های متنوع را در اختیار داشته باشید.
عدم تنوع کافی در عکس‌ها
همانطور که قبلن در مقاله نکات کلیدی در عکاسی تبلیغاتی گفته‌بودیم، وقتی تعداد عکس‌هایی که در مرحله عکاسی گرفته‌اید کافی نباشند، به مشکل بعدی یعنی عدم تنوع کافی در عکس‌ها برمی‌خورید.به هر حال اغلب مشتریان از شما این انتظار را دارند که از آنها عکس‌های متنوع‌تری گرفته باشید تا در زمان انتخاب بتوانند با فراغ بال بیشتری از بین عکس‌هایشان انتخاب کرده و دست بازتری برای اینکار داشته باشند. البته شما به عنوان یک عکاس پرتره باید این نکته مهم را هم در نظر داشته باشید که اینکه از یک سوژه، از یک زاویه دید و از یک نقطه تعداد زیادی عکس بگیرید تنوع محسوب نمی‌شود. برای ایجاد تنوع در عکس‌ها، باید نقطه دید (پرسپکتیو) خود را تغییر دهید و از سوژه بخواهید ژست‌های متفاوتی بگیرد. باید برای عکس گرفتن وقت بگذارید و با تغییر محل دوربین زوایای دید مختلفی را امتحان نمایید. همانطور که گفته شد گاهی تعداد زیاد عکس‌ها با تنوع در عکس‌ها اشتباه گرفته می‌شود و این موضوع در مرحله انتخاب، ویرایش و ارائه به معضلی برای عکاس و البته مشتری یا کارفرما بدل می‌گردد.
عدم هدایت خلاقانه سوژه در زمان عکاسی
در عکاسی پرتره، خواه عکاسی تازه‌کار باشید یا حرفه‌ای، بطور معمول همیشه از مدل‌های حرفه‌ای عکاسی نخواهید کرد و در بسیاری از موارد سوژه نمی‌داند باید در زمان عکاسی چه کار کند یا چطور ژست بگیرد. از طرف دیگر این روزها بسیاری از مشتری‌ها (کارفرمایان) از شما می‌خواهند «عکس‌های خوبی» از آنها بگیرید. اما عبارت «عکس خوب» اطلاعات چندانی درباره سبک عکاسی که مد نظر آنهاست به شما نمی‌دهد. بنابراین چه هدفتان از گرفتن عکس خوب بر اساس تعاریف و معیارهای خودتان باشد و چه بر اساس تعاریف و معیارهای مشتری یا مدل، در هنگام عکاسی شما باید در هدایت سوژه خلاقیت داشته باشید. در غیر این صورت نمی‌توانید عکس‌هایی را که دوست دارید یا می‌خواهید و یا مورد انتظار مشتری است از سوژه خود ثبت کنید. و حتمن این نکته بسیار مهم را هم مد نظر داشته باشید که سوژه نمی‌تواند ذهن شما را بخواند و باید با گفت‌وگویی صمیمانه خواسته‌‌های خود را به او انتقال دهید. ارتباط صحیح با سوژه برای عکاسان تازه‌کار چالشی جدی محسوب می‌شود. اما عکاس رفته‌رفته یاد می‌گیرد چطور با سوژه ارتباط برقرار کند و خواسته‌‌های خود را با مدل‌های حرفه‌ای یا سوژه‌های عادی مطرح نماید.
اعتماد به نفس پایین
برای هر عکاسی مواقعی پیش می‌آید که خود را با سایر عکاسان مقایسه کرده، یا نسبت به توانایی‌های خود به عنوان یک عکاس تردید نماید. داشتن چنین مشکلی یا به عبارت دیگر اعتماد به نفس پایین در زمان عکاسی از سوژه به هر دلیلی، اغلب در عکس‌ها یا حتا رفتار خود سوژه بازتاب می‌یابد چرا که سوژه‌ها متوجه این ترس یا ضعف خواهند شد و قطعن نسبت آن در رفتارشان واکنش نشان می‌دهند. راه حل برطرف کردن این مشکل نه جندان ساده‌است و نه خیلی هم سخت. شما به عنوان یک عکاس باید نقاط قوت و ضعف خود را بشناسید و برای رشد و پیشرفت به خودتان زمان دهید و درک کنید هر کجای مسیر حرفه‌ای شدن در عکاسی که هستید می‌توانید چیزهای جدیدی یاد گرفته و یا خلاقیت بیشتری داشته باشید. و در آخر فراموش نکنید اینکه از عکس‌های سایر عکاسان تعریف و تمجید نمایید اشکالی ندارد، اما مقایسه کردن خودتان با دیگران در عکس‌هایتان بازتاب خواهد یافت و این قطعن به کارتان لطمه خواهد زد.
اگر به مبحث عکاسی پرتره علاقه‌مند هستید پیشنهاد می‌کنیم مقاله نکات کلیدی در نورپردازی پرتره را هم بر روی وبسایت مدرسه آرتسنس مطالعه کنید.